Petra de Bruin Wielrenster en Wereldkampioen

Groot gezin

Petra is geboren op 22 februari 1962 in Nieuwkoop. Lachend zegt ze: “Ja, ik ben dus dit jaar 50 geworden.” Ze is het op één na jongste kind in een gezin met dertien kinderen. Ze heeft acht broers en vier zussen. Haar vader was gedeeltelijk boer en werkte ook bij de gemeente. Als Petra twaalf jaar is, overlijdt haar vader plotseling. Een verschrikkelijke gebeurtenis die zichtbaar nog sterk in het geheugen ligt. “Als twaalfjarige besef je eigenlijk niet goed wat er is gebeurd. Vanaf dat moment leef je het leven zoals het komt en groei je op zonder vader. Mijn moeder had nog acht kinderen thuis en heeft de kracht van het overleven met ons gedeeld. Dat verdient veel respect, ga er maar aan staan.

Eigenlijk nu pas komen de emoties rondom die tijd los en kan ik het een plek geven. Waarschijnlijk heeft dat ook te maken met het overlijden van drie broers en recent ook mijn moeder”, vertelt Petra.

Haar moeder vertelde Petra wel eens dat na ze de dood van haar vader een periode van ‘overleven’ kende. Je kunt het vergelijken alsof er een aardbeving heeft plaatsgevonden. Acht van de dertien kinderen woonden toen nog thuis, dus je moest door.

Wielrennen tussen de jongens

In het gezin is veel ruimte voor iedereen. “Het zijn eigenlijk allemaal wel doeners bij ons. We zijn altijd bezig”. Sport is een belangrijk onderdeel. Petra houdt van hardlopen, schaatsen en fietsen. Ze is begonnen met wielrennen op de oude racefiets van haar vader. “Ik ging altijd samen met mijn broers fietsen. Ook wedstrijden reed ik tussen de jongens. Tour de Junior in 1975 was de eerste internationale wedstrijd die ik reed. Ik werd achttiende en het eerste meisje en heel trots ben ik op de prijs voor de meest ‘strijdlustige’ renner!”

Topsport

Petra had Keetie van Oosten-Hage als voorbeeld. Zij is één van de eerste wielrensters van Nederland. Keetie verbeterde het werelduurrecord in 1978. Maar als Theo Koomen na een wedstrijd aan Petra de vraag stelt of ze een tweede Keetie wil worden, antwoord Petra heel resoluut: “Nee hoor, ik word een eerste Petra de Bruin!”.

In 1979 wordt Petra Nederlands Kampioen Omnium op de baan in Ahoy. En op haar zestiende jaar deed ze mee aan haar eerste Wereldkampioenschap in Duitsland. “Dat was heel bijzonder, want mijn moeder en zus kwamen met de trein naar Duitsland om me aan te moedigen. Zij waren nog nooit Nederland uitgeweest!”

Wereldkampioen

Een jaar later, als Petra zeventien is, vindt het Wereldkampioenschap wielrennen op de weg plaats in Valkenburg. “We reden weg met de opdracht dat de Duitse wielrenster die het jaar daarvoor had gewonnen niet aan sprinten toe mocht komen. Alles eigenlijk om Keetie in een goede positie te brengen. Ik ging heel onbevangen de wedstrijd in. Maar tijdens de laatste kilometer ging het allemaal zo snel. Ik lag op kop en voelde dat ik kans had om te winnen. De finish was heel spannend, want de ‘speaker’ vertelde dat ik veel te vroeg aan het juichen was. Ik voelde dat ik gewonnen had, maar toch moest de fotofinish eraan te pas komen. Ik had 38 centimeter over”. Ik merk dat Petra het moment even herleeft. Er staat een ‘big smile’ op haar gezicht.

“Ik moet dat moment meerdere keren herleven, want ook op mijn bruiloft werd door dezelfde speaker nog aan dit moment gerefereerd.”

Werken

Naast het wielrennen rond Petra een opleiding tot verzorgende af. Ze werkt in de zwakzinnige zorg bij Ursula. “In die tijd moest je wel werken, want sporten was duur. En toen ik met het EK mee wilde doen was ik heel blij dat ik vier maanden onbetaald verlof kon krijgen.” Ik vraag of het werken en topsport goed te combineren was. Petra vertelt dat dat af en toe lastig was. “Ik was eraan gewend om te buffelen. Zowel in mijn sport als op mijn werk. Het waren echt twee compleet verschillende werelden”

SportVrouw van het Jaar

Na het wereldkampioenschap kwam Petra eerst in een soort stroomversnelling terecht. “Ineens stond ik als meisje uit Nieuwkoop handtekeningen uit te delen in Limburg en werd ik in een arrenslee thuis onthaald met een groot feest in onze straat. Een paar maanden later werd ik verkozen tot Sportvrouw van het Jaar en stond ik ineens met minister-president Dries van Agt op het podium!”

In de jaren daarna bleef Petra in de top meedraaien, zowel op de weg als op de baan. Al is het voor een zeventienjarige wereldkampioen heel lastig om aan alle verwachtingen te blijven voldoen. Tijdens de Tour de France voor vrouwen (Tour de Feminin) wint ze zelfs verschillende etappes. Ze rijdt mooie wedstrijden en blijft, met ups en downs, in de top meedraaien.

Eigen gezin

In 1986 leert Petra haar man Jan kennen. Hij is slager en steunt Petra met haar sport. “Sport is een soort virus. Als je aan topsport doet is dat alles waar je leven om draait.”

1992 is het laatste jaar dat Petra aan topwielrennen doet. De laatste koers rijdt ze in België, want helaas was ze geblesseerd geraakt tijdens de training voor de koers in Leiden. “Maar het afscheid in Leiden met mijn wielrenvriendinnen was prima. Een mooie tijd om op terug te kijken.”

In 1993 trouwt Petra met Jan en een jaar later krijgen zij hun eerste dochter Jeantien. Twee jaar later wordt hun tweede dochter Marchal geboren. Ik vraag of haar dochters beseffen dat ze een moeder hebben die wereldkampioen is geweest. Petra lacht,”Nee niet echt. Ik ben gewoon hun moeder. Maar toen ik voor het KWF zes keer de Alpe d’Huez op ging fietsen zagen ze wel dat dat bijzonder was. Zeker omdat ik de berg zes keer beklom met klompen aan. En ik deelde watjes uit om iedereen even ‘in de watten’ te leggen.”

Met deze actie laat Petra zien hoe creatief ze is. Ze bedenkt vaak ludieke acties en handelt dan vooral vanuit haar hart. Ze is enorm begaan met andere mensen en wil met haar inzet heel graag mensen helpen.

Creatief

Zo ook met haar nieuwste plannen. In september 2012 vinden de wereldkampioenschappen wielrennen weer in Valkenburg plaats. Voor Petra een mooi moment om weer eens wat nieuws op te pakken. Ze noemt het project ‘Oude liefde roest niet’. “Samen met vriendinnen uit mijn wielrenperiode gaan we vanuit Nieuwkoop via Den Bosch naar Valkenburg fietsen. We starten op zondag 16 september en op maandag 17 september komen we in Valkenburg aan. Ik wil vooral met mijn vriendinnen van toen de sportperiode en gezelligheid weer herbeleven. Voor mij ook een manier op die periode af te sluiten en aan iets nieuws te beginnen. Hoe we het precies gaan doen weet ik nog niet, maar het lijkt mij geweldig om onderweg met visueel gehandicapten op tandems of duo-fietsen te fietsen. Ja, daar heb je mij weer. Je merkt dat ik zorg en sport nog steeds graag wil combineren”, lacht Petra enthousiast.

Combinatie zorg en sport

Tot slot nemen we nog een aantal foto’s in de prachtige tuin van de Sfeerstal. Petra heeft haar regenboogtrui bij zich en snelt al snel naar de trampoline. Enthousiast springt ze erop en houdt het shirt omhoog. Geweldig wat is dit een mooie sportvrouw! Zo spontaan en creatief. Ik hoop dat ze haar droom om sport en zorg in een baan te combineren waar kan maken.